Ghẻ là bệnh ngoài da hay gặp, đặc biệt là với những người sống trong môi trường không vệ sinh. Hãy cùng tìm hiểu về bệnh ghẻ nước qua bài viết sau đây nhé!
1.Ghẻ nước là gì?
Ghẻ là bệnh do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei hominis gây ra, hay còn gọi là con ghẻ cái hoặc cái ghẻ. Ghẻ cái có chiều dài 0,3 – 0,5mm màu trắng bẩn, rất khó để có thể nhìn thấy bằng mắt thường.
Thời gian từ khi sinh ra đến khi bắt đầu đẻ trứng của ghẻ cái là 20 ngày, khi ký sinh trên da được 3 tháng đẻ được khoảng 150 triệu con. Ghẻ cái thường ký sinh trên vật chủ khoảng 1 tháng sau đó rời đi. Sau khi rời khỏi vật chủ, ghẻ cái chỉ sống được vài ngày.
Sau khi giao phối xong ghẻ đực sẽ chết, nên bệnh này do ghẻ cái gây ra bằng cách đào hang ở lớp sừng trên da để đẻ trứng. Giai đoạn ghẻ cái đào hang để đẻ trứng người bệnh cảm thấy rất ngứa. Nếu không chữa trị dứt điểm bệnh ghẻ nước sẽ càng lan rộng và để lại sẹo.
2.Nguyên nhân gây bệnh ghẻ nước
Ghẻ nước là một bệnh ngoài da do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei hominis gây ra. Chúng thường ký sinh ở kẽ tay, kẽ chân, nách, háng và mông.
Ghẻ cái là tác nhân chính gây bệnh, vì ghẻ đực thường chết sau khi giao hợp. Ghẻ cái đào hang dưới da và đẻ trứng trong đó. Trứng nở thành ấu trùng và di chuyển lên bề mặt da để trưởng thành và sinh sản.
Những con ghẻ này có thể di chuyển đến các vùng da khác hoặc lây nhiễm cho người khác. Quá trình này gây ra phản ứng dị ứng và kích ứng cho da, khiến da ngứa và nổi mụn nước.
3.Ghẻ nước có lây không?
Ghẻ nước có thể lây lan và qua hai đường lây chính như:
Do lây nhiễm trực tiếp: dễ lây lan từ người này sang người khác do tiếp xúc trực tiếp với người bệnh như ôm hôn, chăm sóc, nắm tay, quan hệ tình dục hoặc dùng chung các đồ dùng cá nhân như khăn mặt, khăn tắm, quần áo.
Do môi trường sống: do sống trong môi trường không sạch sẽ, môi trường ẩm mốc cùng với thói quen ở bẩn rất dễ mắc bệnh ghẻ nước.
4.Triệu chứng của bệnh ghẻ nước
Vùng da mỏng như lòng bàn tay, kẽ ngón tay, chân, cơ quan sinh dục xuất hiện những mụn nước có ranh giới rõ ràng, tách biệt với nhau.
Thấy dịch chảy ra từ mụn nước, lấy kim khều có thể phát hiện cái ghẻ.
Các vết xước, vảy da, đỏ da xuất hiện do bệnh nhân gãi khi ngứa hoặc do chà xát. Các vết này có thể gây chàm hoá trên da.
5.Biến chứng của bệnh ghẻ nước
Khi ngứa ngáy bệnh nhân sẽ gãi và gây nên các vết xước da, và có thể có sẹo thâm đỏ. Bệnh phải chữa trị sớm, nếu không sẽ có các biến chứng như ghẻ nhiễm khuẩn (xuất hiện mụn mủ), bị viêm da (có các mụn đỏ).
Nếu không chữa viêm da sẽ dẫn đến eczema (bệnh chàm), trường hợp nặng có thể dẫn đến viêm cầu thận cấp ở nam.
6.Cách chẩn đoán bệnh
Các dấu hiệu có thể gợi ý bạn có thể đã mắc ghẻ nước như:
- Có tiền sử tiếp xúc, hoặc dùng chung đồ dùng với người ghẻ nước.
- Xuất hiện các mụn nước tách biệt nhau, có ranh giới rõ ràng, xuất hiện nhiều ở các vùng kẽ ngón tay, cổ tay, khuỷu tay, các nếp gấp ở chân.
- Các nốt mụn nước khiến cho bạn khó chịu và gãi gây ra các vết đỏ, ngứa hoặc vảy da.
- Nếu môi trường sống không vệ sinh và bạn nghi ngờ rằng mình bị ghẻ nước, có thể đến bác sĩ để có được chẩn đoán phù hợp nhất.
7.Khi nào cần gặp bác sĩ?
Các dấu hiệu cần đến gặp bác sĩ
- Ngứa xảy ra liên tục, khiến người bệnh không thể chịu được, ngứa có thể tăng lên vào ban đêm.
- Tình trạng ngứa kéo dài khiến người bệnh không thể ngủ được, ảnh hưởng đến sinh hoạt.
- Xuất nhiều nhiều sẩn, mụn nước, các vết gãi khắp thân người.
- Các triệu chứng kéo dài từ 3 – 6 tuần không khỏi.
8.Các cách điều trị bệnh ghẻ nước
Dùng thuốc
D.E.P: là chất lỏng không màu, không mùi, sánh, an toàn cho làn da và tuyệt đối không gây kích ứng da. Chỉ bôi lên vết thương, không bôi lên vùng xung quanh, không bôi vùng niêm mạc như lợi, lưỡi hay để dính vào mắt. Sử dụng thuốc mỗi ngày 2-3 lần và thực hiện liên tục 3 ngày. Nên tắm sạch (xát mạnh xà phòng vào nốt ghẻ và rửa sạch), lau khô trước khi bôi thuốc.
Kem (Crotamiton 100mg/g) trị ghẻ và sẩn ngứa: nếu để điều trị ngứa, bôi 2 – 3 lần/ngày lên chỗ ngứa cho đến khi hết ngứa. Nếu để điều trị ghẻ thì bôi 1 lần vào buổi tối trong 3 – 5 ngày, tắm trước khi bôi giúp cho các vết ghẻ ngứa nhanh chóng biến mất và không để lại hư tổn trên bề mặt da.
Dầu Benzyl benzoat: bôi lên vùng tổn thương trừ đầu và mặt và đến ngày thứ 3 tắm sạch sẽ bằng xà phòng và nước nóng, thay quần áo. Bôi liên tục giúp các tinh chất từ dầu Benzyl benzoate thấm sâu vào ổ bệnh ghẻ giúp trị tận gốc cái ghẻ gây bệnh.
Ivermectin: dùng với liều lượng 200 µg/kg, liều duy nhất, có thể nhắc lại sau 10-14 ngày.
Mẹo dân gian
Các loại lá như lá ba chạc, lá xà cừ, lá đào hay được dân gian khuyên dùng để chữa ghẻ nước. Tuy nhiên, cần phải tìm hiểu kỹ các bài thuốc này, do chưa có nghiên cứu khoa học nào nói về tính hiệu quả.
Dùng nước muối pha: có tác dụng làm sạch, vệ sinh vùng da ghẻ nước, tránh nhiễm trùng hoặc gây ra biến chứng chàm hóa. Nước muối không có tác dụng điều trị nguyên nhân gây ra ghẻ nước.
9.Cách phòng ngừa bệnh ghẻ nước
Giữ vệ sinh sạch sẽ, tránh tiếp xúc với nước bẩn, mùa mưa hạn chế đi lại khi bị ngập lụt tránh nguy cơ mắc ghẻ nước.
Giặt quần áo sạch sẽ, tránh để ẩm mốc khi đi mưa về. Hạn chế mang giày nếu có đi giày sau khi về phải giặt rửa sạch sẽ, không đi tất khi chưa khô hẳn để tránh môi trường ẩm mốc làm ghẻ kí sinh.
Vệ sinh cơ thể sạch sẽ bằng xà phòng tắm mỗi ngày, nhất là khi đi ngoài đường về hay tiếp xúc với nước bẩn, nước mưa.
Thường xuyên vệ sinh các vật dụng trong gia đình, đồ dùng cá nhân hay sử dụng, tiếp xúc.
Tránh dùng chung đồ dùng cá nhân với người bệnh: khăn lau, quần áo, chăn, màn. Tránh tiếp xúc da kề da, hoặc ở quá gần người bệnh.
Trong gia đình có người bệnh nên chữa trị chung để tránh tình trạng lây chéo.
Chú ý thường xuyên vệ sinh giường chiếu, chăn màn, quần áo bằng nước nóng và phơi ngoài nắng để trừ các tác nhân gây nên bệnh.
10.Những lưu ý khi điều trị
Người bệnh tránh cào gãi, chà xát gây trầy xước dễ nhiễm trùng da, lây lan bệnh.
Người bệnh nên đến bệnh viện kiểm tra và nghe theo sự hướng dẫn của bác sĩ để điều trị, tránh trường hợp chẩn đoán sai bệnh làm bệnh càng thêm nặng.
Không tự ý mua thuốc về điều trị bệnh do không thể nắm rõ được liều lượng cũng như cách dùng với từng mức độ của bệnh ghẻ nước.
Với thuốc bôi dạng kem chữa bệnh ghẻ nước, nên bôi trên diện rộng và bôi trước lúc đi ngủ vào ban đêm.
Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn các kiến thức cơ bản liên quan đến bệnh ghẻ nước như cách phát hiện, các lưu ý khi điều trị, cũng như các cách phòng tránh. Nếu bạn thấy bài viết này hay và hữu ích, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè nhé!